Nootnummers & Nootnamen

De nummers zijn hetzelfde maar de namen niet

Zie ook: Note on Note off

Midi kent 128 verschillende nootnummers (0-127). Wij mensen zijn gewend om noten een naam te geven, bijvoorbeeld: C-tweegestreept of F-in-het-klein-octaaf. Midi werkt niet met letters maar met getallen. Midi verstuurt nootnummers en "weet" niet welke nootnaam daar nou bij hoort. In de meeste gevallen is nootnummer 60 de centrale C. Op een vijf-oktaafs klavier is dat de middelste C-toets.

Als je echter je ontvangende midi-instrument twee halve tonen omhoog hebt getransponeerd (transpose +2), komt nootnummer 60 niet meer overeen met de centrale C, maar met de D daarboven. Een nootnummer is dus niet per definitie gelijk aan een nootnaam.

In muziekinstrumenten en muzieksoftware worden gewoonlijk niet de nootnummers gebruikt maar nootnamen. Hier is echter geen wetboek voor opgesteld met als gevolg dat elke fabrikant vrij is om de nootnummers te benoemen zoals het hem/haar goed lijkt. Er zijn drie methoden in gebruik waarvan er twee echt gangbaar zijn.

Zoals gezegd zijn er 128 verschillende nootnummers. Die worden genummerd van 0 tot en met 127.

Methode 1 van nootnummers benoemen is:
nootnummer 0 heet C0, nootnummer 1 heet Cis0, nootnummer 12 heet C1 ... nootnummer 60 heet C5.

Methode 2 van nootnummers benoemen is:
nootnummer 0 heet C-2, nootnummer 12 heet C-1, nootnummer 24 heet C0 ... nootnummer 60 heet C3.

Methode 3 van nootnummers benoemen is:
nootnummer 0 heet C-1, nootnummer 12 heet C0 ... nootnummer 60 heet C4.

De eerste methode lijkt het meest logisch. Negatieve nootnamen worden hier immers vermeden. Gewoon beginnen bij C0 en dan naar boven doornummeren. Deze methode wordt in de meeste Windows programma's gebruikt: Band-in-a-Box; Powertracks Pro; Cakewalk en Musicator.

De tweede methode is vooral op muziekinstrumenten en in Apple gangbaar. Je vindt deze methode onder meer op instrumenten van Yamaha, Korg en Kawai. Omdat veel instrumenten volgens deze benamingen werken, leek het een aantal software-makers logisch om dat over te nemen. Ondanks dat er dan negatieve getallen in gebruik zijn voor de laagste noten. Alle programma's van Emagic (Logic, Notator SL, Hearmaster, Midimaster) en van Opcode (Vision, Overture) maken gebruik van methode 2.

De derde methode komt voor zover wij weten alleen bij Roland en Kurzweil voor. Er is geen software programma dat deze manier standaard gebruikt. Alleen in Logic, Vision en Overture kun je er wel voor kiezen om met deze methode te werken. De standaard-instelling in Logic, Vision en Overture is methode 2.

Als je met verschillende programma's en instrumenten werkt, kan dit erg verwarrend zijn. Bedenk echter dat het over muziek gaat. Het belangrijkste is wat er klinkt en wat je hoort. Mocht je heel erg gehecht zijn aan een bepaalde nootnamen-methode zou je dat in de sequencer kunnen aanpassen met transpose instellingen. Niet echt elegant maar het werkt wel. Als je methode 1 bent gewend en je moet met een sequencer werken die methode 2 gebruikt, kun je in die sequencer de track-transpose op -24 zetten. Dan zie je in de event-list weer de notennamen waaraan je bent gewend.

Voor de volledigheid geven we nog even de benoeming van octaven zoals die in de (klassieke) muziekwereld in Nederland gebruikelijk is:

De A uit het eengestreept octaaf (dus: a') is de A van 440Hz, de stemvork

* Met dank aan MOPRO.nl

De frequenties van muziek tonen en de verschillende systemen voor oktaafnamen >>

Donatie

Dit is een gratis site, die al sinds 2003 voortdurend wordt uitgebreid en geactualiseerd. Als jij ook wilt dat dat zo blijft, doe dan een donatie aan Popschool Maastricht >>

Bijgewerkt op: 19 Juni, 2024