▲

 

 

 


Hoe houd je je band bij elkaar?

BandBand("Keeping bandmembers": Cliff Suttle,
vertaling/aanpassing: Sander Sanders 1/2005)

De band en de problemen...

OK, je hebt dan eindelijk de muzikanten gevonden voor je perfecte band. Nu alleen nog even repeteren en wachten op de doorbraak! Leuke droom, maar als je al eens in een band hebt gespeeld, weet je dat alleen al het bij elkaar houden van een band tot en met het allereerste optreden een flinke uitdaging kan zijn. Lang genoeg bij elkaar blijven totdat je regionaal bekend begint te worden is nóg moeilijker. Maar moet dit altijd zo problematisch zijn? Laten we eens een hypothetische band gedurende zijn levensperiode bekijken.

De band start in januari met twee vrienden en een idee. Bob speelt gitaar en Jim drumt. Tegen dat het maart is, hebben ze nog drie muziekanten gevonden: Mike, Hans en Susan, op bas, toetsen en zang. Nu wordt het leuk. In mei begint Bob, die zich altijd een beetje de ster van het gezelschap voelde, zich te storen aan Susan, omdat die altijd alle aandacht krijgt als zangeres. Hij wil van haar af. Maarrrrr... intussen bloeit er een romance op tussen Mike en Susan. Nu kan Bob niet meer van Susan af zonder tevens Mike kwijt te raken. Hans vindt intussen dat hij niet genoeg solo's krijgt en klaagt tegen Jim over Bob. In juni heeft Bob er genoeg van en kapt er mee. De rest wil bij elkaar blijven en zoekt een nieuwe gitarist. In augustus, nog steeds geen gitarist gevonden, bedenkt Jim dat Bob's vertrek de schuld is van Hans en probeert hem te lozen. Maar Hans is close geworden met Mike en Susan. De overige leden steunen Hans en Bob kapt. Nu de band zonder de originele ideeën van de initiator zit, sterft de band een snelle dood. Susan maakt het uit met Mike en houdt de helft van zijn CD verzameling. Iedereen behalve Hans en Mike heeft intussen ruzie. Hans gaat weer studeren en wordt accountant en Mike krijgt Prozac voor zijn depressie...

Als dit klinkt als de band waarin jij hebt gezeten, ben je niet alleen! Van iedere 20 bands overleeft er maar 1 tot na het 10e optreden... welkom in de muziekscene! Professionele bands van beroepsmuzikanten hebben deze problemen een stuk minder vaak. Zij weten waarom ze het doen en accepteren meer van elkaar omdat ze beseffen dat ze ook voor hun inkomen van elkaar afhankelijk zijn. Maar de meeste bands vallen niet in deze categorie, zijn part-time hobby bands, spelen vaak eigen muziek en zijn wél zeer vatbaar voor de genoemde problemen.

Typen bands

Hier onder staat een opsomming van enkele hoofd-typen bands. Kijk maar eens of je jouw band erin herkent:

  • De kapitalisten
    Ze spelen alles, op iedere gelegenheid, op elk moment, zolang er maar goed betaald wordt. Professionele top 40 bands en bruiloften-orkesten vallen vaak in deze categorie. De bandleden zitten er voor hun geld, zijn van elkaar afhankelijk. Meestal is zo'n band daarom vrij stabiel. Meestal zitten er weinig grote ego's in z'n band. Iedereen beschouwt de band als een baan en vat zijn/haar taak professioneel op. De band wordt meestal gerund door de persoon die voor de optredens zorgt.
  • De dictatuur
    De band wordt gerund door één persoon. Het is zijn/haar persoonlijke ding. Vaak heten die bands ook naar zo iemand (Henkie & the soulmates). Dictator bands hebben meestal veel verloop qua muzikanten. Maar de band blijft bestaan en blijft optreden. Zo lang het goed gaat met de dictator, gaat het goed met de band. Voordeel is dat zaken vlot geregeld worden, er wordt niet veel gediscussiëerd. De prijs wordt vaak betaald door de kwaliteit van de muziek. Met constant minstens één muzikant op de schopstoel is er weinig gelegenheid om er een hechte band van te maken. Een ander probleem is dat bandleden vaak weinig betrokken zijn en er niet 100% voor gaan. Het is en blijft immers Henkie's band!
  • De socialisten
    De band moet goed zijn voor ieder bandlid. Meestal wordt zo'n band door 1 of 2 man gerund. Het doel is dat iedereen een ster is of niemand, prima donna's of stersolisten worden niet geduld. De leider of leiders nemen de beslissingen en iedereen stemt daarmee in. Met meer dan 1 leider is zo'n band stabieler omdat maffe ideeën van een eenling niet worden uitgevoerd. Zolang als iedereen bij elkaar blijft, loopt het. Muzikaal is het niet altijd even sterk omdat er geen charisma is. Zo'n band heeft immers volgers nodig, geen leiders.
  • De democraten
    Iedereen heeft een stem en iedereen is belangrijk in de band. In een ideale wereld zou elke band zo zijn. Helaas, in de echte wereld is dit type band moeilijk bij elkaar te houden. Als je eenmaal een werkende groep bij elkaar hebt, heb je hem waarschijnlijk ook lang. Omdat de creativiteit van iedereen een kand kan krijgen, kan het muzikale resultaat goed zijn. Er gaat wel vaak veel tijd zitten in overleg en discussie, aangezien er niet één iemand is die knopen doorhakt.
  • De anarchisten
    Er is geen leiderschap en geen machtsstructuur. Iedereen doet wat hij leuk vindt. Kan leuk zijn om in te spelen en veel te experimenteren, maar zo'n band komt in het algemeen niet ver. Zonder richting kom je immers niet vooruit. Veel repeteren om te repeteren, veel vage onuitgewerkte plannen en nummers, eindeloos demo's maken en weinig of helemaal geen optredens zijn kenmerken van dit soort bands.

Laten we eens kijken hoe je een groep bij elkaar houdt. Sommige technieken zullen in het ene type band beter werken dan in het andere.

De band is een bedrijf

Veel muzikanten zeggen wel fulltime muzikant te willen zijn, maar weigeren de band te zien als een baan. Te laat komen, überhaupt niet verschijnen, dronken of stoned zijn bij een optreden of repetitie, je partijen niet kennen, het zijn allemaal ontslagredenen bij een normale baan. Veel muzikanten doen echter of dat normaal is en nu eenmaal bij het artiestenleven hoort. Als je eeuwig in je kelder wilt blijven repeteren is het misschien OK. Maar als je je zo onprofessioneel gedraagt moet je toch niet verbaasd zijn als je vroeg of laat uit de band geknikkerd wordt.

Een band ís een bedrijf. Je investeert geld in instrumenten, apparatuur, demo opnames, affiches, PA huur, vervoer, videoclip, website, huur repetitieruimte, je adverteert (bellen naar kroegen, flyeren, posters, krantenadvertenties), je werkt hard aan je muziek en om beter te worden als muzikant, je studeert (leest artikelen, boeken, hebt misschien muziekles, kijkt naar bands en artiesten op TV) en hopelijk krijg je er ook iets voor terug. Een band is een bedrijf, een vreemd bedrijf, maar een bedrijf. De personeelsleden (muzikanten, roadies, managers, enz.) moeten toch op zijn minst aan minimale bedrijfs-standaarden voldoen, zoals ook als je bij AH de vakken vult.

Op tijd komen, met een heldere kop, en in staat om te werken is toch niet te veel gevraagd voor iemand die liefst een paar miljoen zou verdienen bij RCA records? Ben je een muzikant die de band beschouwt als een tweede rangs baan, verwacht dat dan ook van je andere bandleden.

In een dictatorband of een kapitalistenband is de band als een bedrijf beschouwen de enige werkende manier. Maar ook in de andere types bands zou een zakelijkere houding veel kunnen opleveren. Als van het begin af aan duidelijk is dat dat de manier is waarop zaken bekeken worden, verminderen veel van de problemen. Iedere muzikant baalt als hij elke repetitie weer moet wachten op de bassist die altijd een uur of meer te laat is.

Tolerantie en communicatie

Het lijkt vanzelfsprekend, maar te weinig verdraagzaamheid en het onvermogen om goed te communiceren zijn een groot probleem in veel bands. Een succesvolle band zal tolerant zijn ten opzichte van de eigenaardigheden van ieder en zich aanpassen. Communicatie is nodig om anderen te laten weten wat je dwars zit, waar je behoefte aan hebt en waar je een hekel aan hebt. Zorg dat je dat uitspreekt en dat je het ook weet van de anderen. Dat voorkomt al veel problemen en ruzies.

Hier een gesprek tussen twee muzikanten:

Gitarist: "Ik heb gewerkt aan Knocking on heaven's door van Guns 'n Roses, ik laat je zien hoe het gaat"
Bassist: "Ik háát dat nummer, dat speel ik dus écht niet!"
Gitarist: "Pech, we spelen het tóch!"
Bassist: "Jullie misschien, maar ik toch écht niet"
Gitarist: "Hé man, #$$(*&*# speel gewoon effe die akkoorden mee, zeikerd"
Bassist: "Kijk uit voor mijn bas gek! Ik speel dat nummer NIET!"
Gitarist: "Weet je wat het probleem is met deze band, jullie zijn een stelletje #$%$#@. Ik kap er mee!!!"

Ooit iets dergelijks meegemaakt? Laten we eens kijken wat hier eigenlijk gebeurt. De bassist had ooit een vriendinnetje, wiens lievelingssong "Knocking on heaven's door" was. Als hij nu dat nummer hoort, heeft hij die associatie, maar dat kan de gitarist natuurlijk niet weten. De gitarist op zijn beurt zat ooit in een band waar elk nummer waar hij mee aan kwam werd afgekeurd. Daar is hij nog steeds pissig over. Vanwege dit oud zeer van beide kanten klapt nu een band uit elkaar, terwijl dat gemakkelijk voorkomen had kunnen worden. Namelijk door er open over te communiceren en zaken uit te spreken. Hier een tolerantere versie van het zelfde gesprek:

Gitarist: "Ik heb gewerkt aan Knocking on heaven's door van Guns 'n Roses, ik laat je zien hoe het gaat"
Bassist: "Ik háát dat nummer, dat speel ik dus écht niet!"
Gitarist: "Waarom niet, ik vind het een gaaf nummer!"
Bassist: "Ik weet niet, ik houd er gewoon niet van."
Gitarist: "Als je een goede reden hebt, wil ik er over praten, je kunt mijn nummer niet zomaar om niks afkeuren."
Bassist: "Samantha draaide dat nummer de hele dag en ik kan er nu niet meer tegen"
Gitarist: "OK, dat is een goede reden. Kunnen we dan een ander nummer van Gun's 'n Roses doen, ik vind het een gave band"
Bassist: "Ken je "Sweet child o' mine? Dat is ook te gek!""
Gitarist: "Cool, heb jij de akkoorden?"

Zelfde situatie, veel beter resultaat. Even kijken wat hier gebeurt. De bassist reageert met een botte opmerking, maar de gitarist reageert hier tolerant op. Het is terecht dat hij om een goede reden vraagt. De bassist houdt de reden niet voor zich en legt het uit wat hem dwars zit aan dat nummer. De gitarist stelt zich de situatie van de bassist voor en toont begrip. Hij stelt een compromis voor, dat geaccepteerd wordt. De bassist zit niet met een nummer opgescheept dat hij haat, de gitarist weet nu dat niet elk nummer dat hij voorstelt wordt neergesabeld en de band heeft weer een nieuw nummer om aan te werken. Bovendien hebben ze geleerd dat je een probleem blijkbaar kunt oplossen zonder dat er persé ruzie hoeft te ontstaan.

Iets uitpraten vóórdat er problemen ontstaan is erg belangrijk. Zo gauw er iets broeit: niet in subgroepjes gaan roddelen, maar zaken op tafel leggen en bespreken. Anders bouwt de spanning zich op tot voorbij "the point of no return". Onderliggende spanning wordt door iedereen gevoeld en het speelt niet fijn in zo'n band, je voelt je niet veilig.

Zorg er ook voor dat de ambities en verwachtingen zoals kan op één lijn liggen en blijven liggen. Denk niet "Bob wil nú wel covers spelen, ik doe wel mee en probeer dan gaandeweg mijn eigen nummers op het repertoire te krijgen". Misschien heeft Bob absoluut geen trek in iets anders als covers, nu niet en nooit niet. Spreek het dus uit en trek je consequenties. Ander geval: Mike vind het wekelijks repeteren hartstikke gezellig, daarna nog een paar uur naar de kroeg, het is zijn wekelijkse uitje. De rest van de band wil vooruit, steeds beter worden, moeilijkere nummers spelen, eigen nummers maken, landelijk doorbreken. Nog even los van of dit wel realistisch is, Mike krijgen ze niet mee, hij heeft een drukke baan en geen tijd en geen zin om veel voorbereiding te doen voor de band. Spreek het dus uit, van beide kanten en trek je consequenties. Zoek muzikanten van ongeveer hetzelfde niveau als jezelf (of iets beter, om je aan op te trekken...) en met zoveel mogelijk dezelfde ambities.

De band is een team!

Stel je bent gitarist/songwriter en je hebt uitgesproken ideeën over hoe je jouw muziek met een band wilt gaan spelen. Hoe kun je nu tóch duidelijk maken aan je bandleden hoe je je nummers gespeeld wilt hebben en tóch niet je medemuzikanten uit je band jagen? Hoe kun je tevens optimaal profiteren van hún inbreng? En dat alles zónder een dictator-band te worden?

Belangrijk is dat je je niet de leider voelt, maar lid van een team. De frontman hoeft niet persé de leider te zijn, hij kan ook de linksbuiten zijn van het team! Ok, de midvoor dan. Maar een midvoor kan ook niets als hij niet aangespeeld wordt. Veel muzikanten hebben sowieso al van nature een hekel aan zangers/essen, omdat die zo veel in de spotlight staan. Geef dus ruimte aan je medemuzikanten om met hun eigen inbreng te komen. Luister serieus en probeer hun ideeën uit. Veroordeel niet te snel. Met meerdere mensen heb je meer creativiteit ter beschikking dan in je eentje.

Praat altijd over wij/ons/de band en niet over ik/mijn band. Elke keer dat je "wij" gebruikt in plaats van "ik" worden het groepsgevoel en de teamgeest weer een beetje sterker. Patti Smith was ooit in een platenzaak om CD's te signeren. De Chef kondigde trots aan "Patti Smith is hier en signeert haar CD's". Hierop greep Patti de microfoon en riep: "Patti Smith is not here, the Patti Smith GROUP is here!" Je kunt je voorstellen wat die uitspraak deed met het groepsgevoel van de bandleden.

Als het goed is heeft iedereen in de band een vitale rol. De een zal misschien meer optredens binnenhalen en organiseren, de ander onderhoudt de PA, weer een ander heeft goede ideeën over hoe het er op het podium uit moet zien, de vierde is handig met websites, enz. Zo kan iedereen zijn aandeel leveren en zijn of haar talenten voor de band inzetten.

Loyaliteit

Een band moet geloven in zijn bandleden en zij in zichzelf. Je moet bereid zijn voor anderen op te komen als iemand wordt aangevallen. Als je je veilig en gewaardeerd voelt in een band zul je je prettiger voelen en ook beter spelen. Willen we dat niet allemaal? Zo ga je ook niet zo gauw op zoek naar een andere band.

Je moet geloven in de band-maten en ze beschermen. Het werkt in het leger, in een sportteam en het werkt in een band. Je hoort vaak in de pauze de drummer klagen over de gitarist, de gitarist over de zangeres, de zangeres weer over de drummer enzovoorts. Het is slecht voor de sfeer, verpest je image bij anderen en vroeg of laat wreekt zich dat en de band valt uit elkaar. Het zou moeten zijn "één voor allen en allen voor één".

Ga bandleden die niet loyaal zijn of willen zijn uit de weg. Als je niet loyaal kunt of wilt zijn met een of meer andere bandleden, kap er dan mee. Voor kapitalisten of dictator-bands geldt dat misschien minder. Voor de rest: er is toch niets mooier dan met vrienden muziek te maken?

Conclusie

De band is een soort huwelijk. Er zullen altijd problemen zijn of komen in een band, precies zoals bij een getrouwd stel. Hoe je daarop reageert bepaalt of een band blijft draaien of uit elkaar klapt. Als je kijkt naar de scheidingspercentages, lijkt de kans op een goed draaiende band dus klein. Maar als je hard aan goede onderlinge relaties werkt en de vinger aan de pols houdt, kan het lukken!

Donatie

Dit is een gratis site, die al sinds 2003 voortdurend wordt uitgebreid en geactualiseerd. Als jij ook wilt dat dat zo blijft, doe dan een donatie aan Popschool Maastricht >>

Bijgewerkt op: 19 Juni, 2024