Piano akkoorden en toonladders

Hier kun je interactief vinden hoe je ... verschillende akkoorden en ... toonladders op piano, keyboard of synthesizer moet spelen. Tevens hoor je hoe ze klinken. Als je met de muispijl boven de toetsen zweeft, zie je hoe de tonen heten. Aanklikken van de grondtoon werkt ook, op het laagste oktaaf.

 

Grondtoon:
Akkoord:
Ladder:
  Formule:
Spelen: Tonen:
JavaScript:(c)S.Sanders 17-07-2023

 

Toonladders op de piano

  • Kies de grondtoon via het menu. Klikken op de toets van het laagste oktaaf werkt ook.
  • Kies de soort toonladder
  • De tonen worden nu zichtbaar
  • De toonladder is elk oktaaf het zelfde
  • De namen van de tonen worden ook weergegeven, ook de formule (tov. de majeurladder)

Tips voor de pianoakkoorden:

  • Kies de grondtoon en het soort akkoord en je ziet welke tonen er in het akkoord zitten. Klikken op de toets van het laagste oktaaf werkt ook.
  • Akkoorden met veel tonen klinken vaak beter als je de tonen wat verder uit elkaar legt:
    • Speel de grondtoon een oktaaf lager, en/of
    • Speel een of meer tonen uit het akkoord een oktaaf hoger of lager dan dat ze hier worden aangegeven
    • zolang de in het akkoord voorkomende tonen de zelfde namen hebben, blijft de akkoord naam hetzelfde: CEG, CGE, ECG of EGC, CCEG enz. heten allemaal C akkoorden! Zie ook omkeringen

Akkoorden uitdunnen klinkt ook vaak beter:

  • Laat eventueel de 1 (grondtoon) weg, die laat je de bassist(e) spelen! Je kunt hem ook met je linkerhand spelen en in je rechterhand weglaten. Eventueel zelfs als oktaaf met de pink en duim van je linkerhand. Klinkt lekker vet!
  • Laat eventueel ook de 5 (kwint) weg. Let op: een #5 of b5 niet weglaten!

Majeur en mineur akkoorden op de piano

De belangrijkste twee soorten akkoorden zijn majeur en mineur akkoorden. Veel eenvoudige liedjes zijn met alleen deze twee soorten akkoorden op de piano te spelen. Majeur akkoorden hebben een grote terts (4 toetsen ofwel 4 halve tonen afstand tussen de grondtoon en de terts) en klinken neutraal tot vrolijk. Mineur akkoorden hebben een kleine terts (3 toetsen ofwel 4 halve tonen afstand tussen de grondtoon en de terts) en klinken daardoor treuriger. Probeer maar uit!

De opbouw van een majeur akkoord op de piano:

  • 4+3 (grondligging: grondtoon is laagste toon, bijv. C-E-G, grondakkoord)
  • 3+5 (1e omkering, terts is laagste toon, bijv. E-G-C, sextakkoord)
  • 5+4 (2e omkering, kwint is laagste toon, bijv. G-C-E, kwartsextakkoord)

De opbouw van een mineur akkoord:

  • 3+4 (grondligging: grondtoon is laagste toon, bijv. D-F-A, grondakkoord)
  • 4+5 (1e omkering, terts is laagste toon, bijv. F-A-D, sextakkoord)
  • 5+3 (2e omkering, kwint is laagste toon, bijv. A-D-F, kwartsextakkoord)

De toonsafstanden zijn in halve tonen stijgend (=aantallen toetsen naar rechts).

Andere mogelijkheden

Als een Cm akkoord bijvoorbeeld bestaat uit de tonen C Eb en G, dan kun je het akkoord spelen als C-Eb-G, van laag naar hoog, maar ook als Eb-G-C, of als G-C-Eb. Het blijft dan nog steeds een Cm akkoord! Ook als je tonen dubbel of driedubbel speelt, bijvoorbeeld als: C-C-Eb-G-C (met twee handen) blijft het gewoon Cm.

Omkeringen, slash chords, akkoord/bastoon

Als je een andere akkoordtoon dan de grondtoon als bastoon speelt, bijvoorbeeld een Cm akkoord met een Eb als bastoon, dan spreek je van een omkering. Notatie: Cm/Eb, uit te spreken als "C mineur over Es". Een akkoord dat uit 3 verschillende tonen bestaat kan dus 3 omkeringen hebben: C-Eb-G, Eb-G-C en G-C-Eb in dit voorbeeld. In akkoordsymbolen: Cm, Cm/Eb en Cm/G.

Speel je een andere toon, die NIET in het akkoord voorkwam als bastoon, dan krijg je in feite een nieuw akkoord: er komt immers een extra toon bij de klank. Omkeringen en andere bastonen worden zo aangegeven: Cm/Eb, Cm/G (omkeringen) of Cm/F, Cm/Bb, enzovoorts.

De schuine streep / heet in het engels een "slash", vandaar de naam "slash-chords" voor deze akkoorden.

Polychords

Akkoorden óp akkoorden zijn ook mogelijk op piano of keyboard. We spreken dan van "polychords", "stacked chords" of akkoordstapelingen. Ze worden genoteerd met een horizontale streep er tussen. Wat er boven staat speel je met je rechterhand, wat er onder staat met je linkerhand. Voorbeeld: d/c polychordDit is voor de linkerhand een C akkoord en voor de rechterhand een D akkoord. Van links naar rechts dus: C-E-G-D-F#-A. In totaal klinkt dat als C met een 9, #11 en 13 als toevoegingen. Noteren als Cadd9/#11/13 kan dus ook.

Zie ook:

Donatie

Dit is een gratis site, die al sinds 2003 voortdurend wordt uitgebreid en geactualiseerd. Als jij ook wilt dat dat zo blijft, doe dan een donatie aan Popschool Maastricht >>

Bijgewerkt op: 19 Juni, 2024