De ideale roadie...

Is er goed een nederlands woord voor de "roadie" of "stagehand"? In elk geval zijn ze onmisbaar, de jongens of meiden, die de vrachtwagens rijden, de flightcases uitladen, alles versjouwen, uitpakken, aansluiten en na afloop van het concert weer omgekeerd. Zeker bij langere tours is er onderweg ook altijd wel reparatie en onderhoud nodig. Wil je de perfecte roadie worden? Of ga je een stage doen bij een geluidsbedrijf of bij een concertzaal of theater? Dan volgt hier onder een nuttig artikel.

Roadies

Werkhouding

Als er ergens een groepje geluidstechnici bij elkaar staat, wordt er al snel geklaagd over het gebrek aan professioneel niveau van de roadies. Sommigen profileren zichzelf als "ervaren profs", die het allemaal weten en overal over klagen. Zo'n werkhouding is voor iedereen irritant. Een positieve en open instelling en teamgeest zijn cruciaal.

Te vroeg = op tijd, op tijd = te laat en te laat = ontslag!
Dring je persoonlijke voorkeuren niet op aan anderen, er zijn altijd meerdere goede manieren om iets te doen
Observeer goed, stel vragen
Er zijn geen "domme vragen"! Stel je voor dat je een "domme vraag" (dus iets dat je eigenlijk zou moeten weten) niet zou stellen, dan zou je dus iets dat je eigenlijk zou moeten weten niet te weten komen!
Benader een opdracht positief, denk in termen van: "Dat kan ik wel", of "Ik krijg dat wel klaar", dat bepaalt voor een groot deel hoe de rest van je dag zal verlopen
Schreeuwen, vloeken en klagen dragen niet bij aan een prettige werksfeer. Ze creëren spanning en verzieken de teamgeest
Kom niet op je werk met alcohol of drugs in je lichaam, alleen al vanwege veiligheids-overwegingen!
Tenzij uitdrukkelijk opgedragen: raak de instrumenten van de musici niet aan! Je loopt het risico dure instrumenten te beschadigen. Verder hebben veel musici een persoonlijke band met hun instrument en willen ze niet dat zomaar iedereen op hun gitaar speelt, op hun drumstel slaat, enz.
Je hoeft niet 24 uur per dag 7 dagen in de week voor iedereen bereikbaar te zijn. Dus tenzij er in je familie een noodsituatie is: zet je op het werk je mobiel uit. Tijdens een werkpauze kun je je voicemail en SMS-jes beantwoorden en Facebooken. Bovendien stoort een GSM op audio-apparatuur, dus tijdens een concert: mobiel helemaal uit!
Draag stevige schoenen, eventueel speciale veiligheidsschoenen met stalen neuzen. Geen sandalen, slippers, gympies oid.
Soms doe je zwaar werk in de hitte (binnen of buiten). Zorg voor extra kleding om je met zweet doordrenkte shirt en je sokken te kunnen verwisselen. Een handdoek, deodorant, het kan allemaal van pas komen! Niemand heeft graag te doen met een naar oud zweet ruikende roadie...
Hoewel niet altijd even gemakkelijk te regelen (tijdens een tour bijvoorbeeld): zorg dat je voldoende slaapt. Als je niet uitgerust bent ben je moe, prikkelbaar en maak je fouten. Oordoppen en/of een slaapmasker kunnen van pas komen als je ergens snel een uurtje slaap wilt pikken.
Als je verzoeken of kritiek hebt: denk na over hoe je je punt maakt. Irriteer mensen niet onnodig en leg rustig jouw gezichtpunt uit
Als er tijdsdruk is, en dat is nogal eens in dit vak, ga dan niet alles ter discussie stellen, ga niet staan leuteren en moppen tappen. Werk snel en efficiënt. Gezelligheid is voor na het werk.
Ben voorzichtig met de (dure) spullen.
Vraag gerust hulp als je erg zware dingen moet tillen. Doe niet te stoer: aan een roadie met een kapotte rug heeft niemand wat.

Techniek

De technische kant is uiteraard ook belangrijk. Dat reikt van het correct oprollen van kabels, het goed opzetten van microfoonstatieven tot en met aansluiten en in de juiste volgorde inschakelen van alle apparatuur.

Bij twijfel: STEL JE VRAAG! (zie hierboven)
Er is niet één correcte manier om kabels op te rollen. Vraag naar de voorkeur van je opdrachtgever: vouwen, rollen, over/onder, binders, tape? Kabels in de knoop of beschadigd kan duur uitpakken!
Rol kabels zó op alsof JIJ degene bent die ze ook weer moet uitpakken en uitrollen! Houd ze soort bij soort.
Onthoud waar kabels vandaan kwamen en leg ze ook daar weer terug. Idem met microfoons en alle ander klein spul. Weet je het niet: vraag dan
Koffers met deksels hebben vaak corresponderende nummers op kist en deksel staan. Let daar op! Soms staat er nog "front" en "back" om voor- en achterkant aan te geven, soms kleurcodes. Let daar op. Deksels en sluitingen kunnen kapot gaan als je ze met geweld verkeerd om en /of op de verkeerde koffers doet.
Wees voorzichtig met handvatten, hengsels, scharnieren van flightcases. Als ze kapot gaan of verbuigen heb je een serieus probleem!
Wees héél voorzichtig met kabel-snakes met pluggen er aan en met multipin connectors van multikabels. Als er maar één pinnetje van een multistekker verbuigt past hij al niet meer!
Als je iets tegenkomt dat kapot is, of gerepareerd moet worden vóórdat het echt kapot gaat: meld dat dan! Natuurlijk ook als je onverhoopt zélf iets kapot maakt!
Microfoonstandaards: kijk hoe ze opgeborgen moeten worden. Meestal volledig ingeklapt, vergrendeld en ingeschoven. De telescoop-hengel er af halen geeft het risico dat ze gebogen raken en daardoor onbruikbaar worden
Voorzichtig met cases die wielen hebben. Knal er niet in volle vaart mee over drempels, rijd rustig over kasseien, rijd niet over kabels. Als de lagers er uit rollen, de rubbers er af lopen, wielen verbuigen of zelfs afbreken heb je een probleem! Die wielen zijn ook niet goedkoop trouwens!
Als er zware dingen vallen: stap opzij. Zo'n zware flightcase of speakerbox met wat vaart houd jij niet tegen! Denk in zo'n geval éérst aan je eigen veiligheid en dán pas aan de dure spullen!
Tillen van zware spullen: houd je rug zo recht mogelijk en til zware spullen niet alleen, ga niet stoer doen. Er zijn heel wat roadies arbeidsongeschikt geraakt door rug en/of knieklachten.
Studeer: leer over apparatuur en instrumenten, praat met technici en musici, stel vragen. Zo kom je verder.

Tools

Sommige gereedschappen voor de roadie zijn afhankelijk van de taak, maar een paar zaken kun je niet missen:

Een goede degelijke zaklamp. Waar je moet zijn is het namelijk altijd donker. Vroeger zag je ze met Maglites van indrukwekkende grootte rondlopen. Met de tegenwoordige high-power LED lampen hoeft het zo groot niet meer te zijn om tóch flink licht te hebben. Een headlight kan handig zijn om met twee handen te kunnen werken in het donker.
Een goed zakmes of multitool, zoals de bekende Leatherman. Intussen zijn er varianten van allerlei merken. Bezuinig hier niet op. De goedkope prullen worden snel bot, breken af, schroevedraaiers passen slecht en meer ellende.
Een paar stevige goed passende werkhandschoenen beschermen je vingers. Je haalt je handen snel open aan iets, wond schoonmaken en pleister plakken kost tijd. Voorkomen is altijd beter! Met goede handschoenen heb je ook meer grip bij het vastpakken van grote en zware spullen.
Spanningstester of eenvoudige multimeter om snel te kunnen zien of ergens de juiste spanning op staat.
Kabeltester: een handig apparaatje om te zien of een kabel nog goed is of niet.
DMX tester voor testen van licht kabels en signaal.
Telescopisch uitschuifbare magneet: om een ergens achter gevallen boutje of moertje op te pakken...
Gaffa tape: het woord komt van "Gaffer tape", de gaffer is het hoofd elektriciteit en belichting bij een filmproductie. Gaffa tape is sterk in de lengterichting, toch gemakkelijk af te scheuren in de breedte, plakt erg goed en laat geen lijmresten achter. Het is zo'n 5cm breed. Je kunt het gebruiken om kabels op zijn plaats te houden, maar er zijn véél meer toepassingen. Meestal wordt zwart gebruikt, maar er zijn meer kleuren. Met witte Gaffa en een watervaste stift kun je mooi de kanalen van je tafel markeren. Als gaffa tape ergens jaren lang op zit zal er tòch vaak wel wat plakkerigs achterblijven.
Duct tape (Duck tape) is veel goedkoper dan Gaffa en eigenlijk bedoeld om luchtverversingsbuizen mee af te dichten. Het kan een goedkope vervanger van Gaffa tape zijn, maar laat vaak wél plakresten achter. Duct tape is zilvergrijs van kleur.
Tool belt: een speciale riem om je zaklamp, telefoon,multitool etc. etc. aan op te bergen.
Als je in een groot gebouw of op een groot terrein werkt, kan een walkie talkie systeem veel tijd besparen. Je hoeft elkaar niet steeds te gaan zoeken. Sinds de tegenwoordige mobieltjes is dat niet altijd meer nodig.
Werk je met rigs of andere zware dingen boven je hoofd, of klim je in steigers ed. dan is een veiligheidshelm geen slecht idee. Soms zelfs verplicht door de Arbo.
Gehoorbeschermers beschermen je kostbare oren tijdens luidruchtige soundchecks, als er naast je iemand met een flex bezig is of als je even wilt slapen tussen al het rumoer.
Een bus Contactspray kan soms de redding zijn als er plotseling een schakelaar begint te kraken, een ingang geoxideerd is, een potmeter begint te slijten.
Met een soldeerbout en soldeerdraad met harskern kun je kabels en stekkers repareren.
Een goede lichamelijke conditie is noodzaak! Het is vaak sjouwen, tillen, lopen en lang staan geblazen. Als je een beetje sport om je conditie en kracht te trainen houd je dit beroep langer vol.
Oordoppen en/of een slaapmasker: om ergens snel een uurtje slaap te pikken als je de gelegenheid hebt. Gebruik een wekker!

Tillen

Onder roadies wordt wel gezegd "ik zou willen dat we per kilo werden betaald!". En dan gaat het niet over het lichaamsgewicht. Er bestaat in de ergonomie een Amerikaanse norm, de NIOSH norm, voor het maximaal te tillen gewicht.

De NIOSH-formule is in de Verenigde Staten opgesteld door het National Institute for Occupational Safety and Health en wordt gebruikt voor het bepalen van de belasting bij het tillen.

Bij het tillen moet rekening gehouden worden met de horizontale afstand van het te tillen gewicht tot de enkels (Hf), de verticale afstand tot de enkels (Vf), de verticale verplaatsingsafstand (Df), de romprotatie met asymmetriefactor (Af), de tilfrequentie (Ff) en de hanteerbaarheid van het te tillen gewicht (Cf).

Formule: RWL = 23 kg × Hf × Vf × Df × Af × Ff × Cf

(RWL (Recommended Weight Limit): Aanbevolen maximaal te tillen gewicht)

Hf = 25/H (minimaal 25 cm tot maximaal 63 cm)
Vf = 1 – 0.003 x |V - 75| (maximaal 175 cm)
Df = 0,82 + 4,5/D (verplaatsing < 25 cm, dan Df = 1)
Af = 1 – 0,0032 A (in °) (rotatie moet < 125° zijn)
Ff = aantal keer per minuut
Cf = hanteerbaarheid (goed = 1)
RWL = Recommended Weight Limit

Donatie

Dit is een gratis site, die al sinds 2003 voortdurend wordt uitgebreid en geactualiseerd. Als jij ook wilt dat dat zo blijft, doe dan een donatie aan Popschool Maastricht >>

Bijgewerkt op: 19 Juni, 2024

Popschool Maastricht